جمشیدنفر / رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی ایران
نمایشگاه اکسپو با تمامی نمایشگاه‌های کشور تفاوت بنیادین دارد، زیرا به خودی خود نشانگر نقشه‌ای جامع و کلی از توان رقابتی کشور در بازار جهانی است.
این نمایشگاه به عنوان یک نمایشگاه تخصصی در حوزه صادرات کالا و خدمات ایرانی و به عنوان یک برند ملی برای دعوت و حضور پررنگ‌تر تجار خارجی در کشور، می‌تواند جایگاه ویژه‌ای را در برنامه‌ریزی‌های نمایشگاهی بخش خصوصی به خود اختصاص دهد. در سال جاری با آمار بالای تجار خارجی و حمایت ویژه دولت از حضور افراد اثر‌گذار در این حوزه، امکان تجارت مستقیم با کشورهای همسایه و هدف تجاری فراهم شده است. اتاق بازرگانی و به‌تبع آن تشکل‌ها، اتاق‌های استانی و اتاق‌های مشترک برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر این نمایشگاه در تعامل نزدیک با مجریان امر هستند.
تشکل‌های بخش خصوصی در اکسپو سال قبل و سال جاری حضور موثر داشته و قصد دارند در این دوره میزبان تجار کشورهای هدف باشند. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی مهم‌ترین دغدغه برگزارکنندگان اکسپو ارتباط بهینه و مثبت تجار خارجی با تشکل‌ها و شرکت‌های توانمند کشور برای ایجاد موافقت‌نامه‌های بلندمدت است. به این منظور تمام ظرفیت اجرایی کشور بسیج شده تا در گروه‌های مختلف و با تامین بهترین امکانات بازدیدها و جلسات B2B برگزار شود.
میزبانی از تجار خارجی و بخش خصوصی
گفتنی است، اتاق ایران در سالن 35 نمایشگاه اکسپو بخش بزرگی را به واحدهای زیرمجموعه خود به ویژه اتاق‌های مشترک اختصاص داده تا بتوانند میزبان تجار خارجی و بخش خصوصی کشور باشند. با توجه به رشد چشمگیر استقبال فعالان داخلی نسبت به سال قبل انتظار می‌رود برگزاری نمایشگاه اکسپو تاثیر خود را بر تراز تجاری کشور نشان داده و به ویژه موجب حذف کشورهای واسط در تجارت خارجی شود که این مهم می‌تواند حاشیه سود ارزی را بالا ببرد و در نهایت باعث بالا رفتن قدرت ارزی کشور شود.
لازم است گفته شود که تجار حاضر در اکسپو در تمام زمینه‌های اقتصادی شامل کشاورزی، صنعت، معدن و پتروشیمی و صنایع خلاق بوده و حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در این نمایشگاه پررنگ‌تر از همیشه خواهد بود.
فرصتی مناسب برای بازبینی زیرساخت‌ها
بخش خصوصی کشور و کنفدراسیون صادرات انتظار دارد با توسعه هرساله اکسپو و فراگیرتر کردن این نمایشگاه امکان حضور کشورهای هدف صادراتی در سطوح روسای اتاق‌های بازرگانی و روسای سازمان‌های توسعه تجارت این کشورها فراهم شده و با مشارکت وزارت صمت و وزارت خارجه حضور رایزنان و سفرای متخصص در این کشورها امکان‌پذیر شود.
در حال حاضر رشد خوبی در بخش رایزنان تجاری ایجاد شده، اما حضور رایزنان بیشتر در کشورهای هدف یکی از خواسته‌های اصلی بخش خصوصی کشور است. در عین حال سفرا باید به صورت دوره‌ای و منظم در جریان چالش‌های بخش اقتصادی کشور در کشور متبوع خود قرار بگیرند و تعامل نزدیکی با فعالان اقتصادی کشور و همچنین وزارتخانه‌های مربوطه در کشور هدف داشته باشند. اکسپو فرصتی مناسب برای بازبینی زیرساخت‌ها و نحوه تعاملات تجاری کشور بوده و فرصتی مغتنم برای تبیین خط‌مشی آتی تجارت کشور در تمامی زمینه‌هاست.
برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی یکی از ابزارهای بازاریابی به شمار می‌آید و ما نباید از این موضوع غافل شویم که در شرایط رکود کشور برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی و تخصصی می‌تواند به رشد و رونق کسب‌و‌کارها کمک کند. شرکت در نمایشگاه هزینه نیست، بلکه نوعی سرمایه‌گذاری است. کنفدراسیون صادرات ایران به عنوان تشکل بالادستی حوزه تجارت کشور به تمامی فعالان تجاری که قصد تجارت با کشورهای دیگر را دارند توصیه می‌کند که حتی در صورت عدم دریافت غرفه، نسبت به بازدید از نمایشگاه و حضور در نشست‌های تخصصی در این نمایشگاه اقدام کنند و در مسیر بازاریابی و بازارسازی برای محصولات و خدمات خود گام بردارند.
راه‌حل مشکلات صادرات
البته باید در کنار استفاده از فرصت‌های پیش‌رو، به حل معضلاتی که در حوزه صادرات وجود دارد نیز بپردازیم. نبود فرهنگ صادرات در کشورمان یکی از مشکلات بزرگ به‌شمار می‌رود و تا زمانی که فرهنگ و رویکرد صادرات‌گرا در ایران شکل نگیرد، تحولی رخ نخواهد داد. برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و نبود نگاه کلان در حوزه صادرات نیز از دیگر مشکلات ما به‌شمار می‌رود. وقتی برای صادرات کشور نگاه کلان نداریم و برنامه‌ریزی‌های خود را در این بخش روزانه تغییر می‌دهیم، نباید انتظار توسعه صادرات داشته باشیم.
تغییر سیاست‌های صادراتی با توجیه تنظیم بازار داخلی یکی از چالش‌های جدی است و تا زمانی که این نوع نگاه‌ها متوقف نشود، همچنان مشکلات پابرجاست. تنظیم بازار داخل باید هوشمندانه صورت گیرد. در ابتدای هر سال باید میزان تولید هر محصول، حجم مصرف داخل و میزان صادرات آن تخمین زده شود و بر اساس همین برنامه‌ریزی جلو رفت.