حدود ۲۰ میلیون دلار کاتالیست استراتژیک به روسیه صادر شده و قرار است بزرگترین پتروشیمی تولید کننده اوره و آمونیاک جهان نیز با کاتالیست‌های ایرانی وارد مدار تولید شود.
به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، طبق آخرین مطالعات صورت گرفته ارزش بازار صنعت کاتالیست در جهان ۳۰ تا ۳۲ میلیارد دلار در سال برآورد می شود که عمده مصرف آن‌ها در حوزه زیست محیطی و کاهش آلاینده های گازهای گلخانه ای است. حدود ۴۰ درصد از کاتالیست‌ها نقش ارزش آفرینی برای صنعت دارند که از این دسته می توان به کاتالیست‌های صنعت فولاد، پتروشیمی و پالایش نفت اشاره کرد. در حال حاضر ایران از جهت دارا بودن ذخایر غنی نفت و گاز، به عنوان یکی از بازارهای بزرگ مصرف کاتالیست‌های صنعتی در جهان شناخته می شود، به طوری که یک شرکت دانش بنیان نفت و گاز به‌عنوان پایه گذار صنعت نوین کاتالیست در کشور از بیست سال گذشته توانسته با ورود به این حوزه نقش مهمی ایفا کند.
تحویل کامل «کاتالیست‌های هیدروژناسیون استیلن» به پتروشیمی مروارید
امیرهومن کریمی وثیق، مدیرعامل شرکت دانش بنیان فعال در زمینه نفت و گاز، یک موفقیت ملی در حوزه صنعت پتروشیمی خبر داد و اظهار کرد: تنها کاتالیزور تولید اتیلن در سراسر جهان، کاتالیست هیدروژناسیون استیلن است که توانایی تولید آن فقط در اختیار چند شرکت خارجی است و حدود ۳۵ سال، این نوع کاتالیست توسط مجتمع های پتروشیمی ایرانی از شرکت های خارجی وارد می شد. کاتالیست هیدروژناسیون استیلن به عنوان یکی از استراتژیک ترین کاتالیست‌هایی شناخته می شود که درصدر کالاهای تحریمی جای گرفته است به طوری که هدف از این تحریم ضربه زدن به شرکت های ارزش آفرین در صنعت پتروشیمی بوده است.
مدیر این شرکت دانش بنیان افزود: نگاه ملی که در مجموعه پتروشیمی مروارید از سالیان قبل وجود داشت، باعث شد تا این کاتالسیت مسیر تحقیقاتی و تولید نیمه صنعتی خود را به عنوان یک پروژه مشترک پیش ببرد و با سرمایه گذاری پژوهشی این پتروشیمی، مسیر تجاری‌سازی آن توسط متخصصان این شرکت انجام شد. پس از کسب امتیازات فنی و عملکردی مدنظر، تولید این کاتالیست آغاز و در ماه گذشته این کالای ارزشمند به صورت کامل برای استفاده صنعتی به پتروشیمی مروارید تحویل داده شد.
کریمی ضمن اشاره به اینکه در صنعت پتروشیمی دو نوع «گاز اتیلن» و «گاز سنتز» وجود دارد و هر کشوری بتواند توانایی تولید گاز اتیلن و سنتز را داشته باشد همه صنعت پتروشیمی را در اختیار دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر خوشبختانه این شرکت توانسته این دو نوع گاز را بومی سازی و صنعت پتروشیمی را به خودکفایی قابل افتخاری رسانده است.
افزایش راندمان تولید محصولات مهمی چون اوره و آمونیاک
به گفته این مدیر دانش بنیان، شرکت‌های هندی و چینی تا یک دهه قبل در ازای تحویل کاتالیست، هزینه های سنگین را از شرکت های پتروشیمی و فولادی درخواست می کردند اما آورده های این شرکت، باعث ایجاد ارزش افزوده های متعددی از جمله کاهش قیمت خرید، افزایش دانش متخصصان ایرانی، افزایش راندمان تولید محصولات مهمی چون اوره، آمونیاک، متانول و آهن اسفنجی در کشور شده است.
قرار است این شرکت دانش‌بنیان وارد مدار تولید شود و به گفته رییس پارک فناوری نفت، امروز روسیه به جای پهپاد، به کاتالیست ما وابسته است. نکته حائز اهمیت این است که کشور روسیه در حضور شرکت های چینی از شرکت سرو با قیمت بالاتر خرید می کند و حتی در حضور شرکت های اروپایی نیز از شرکت سرو خرید می کند. این شرکت همچنین هشت میلیون دلار کاتالیست به کشور ونزوئلا و دو میلیون دلار به کشور عراق صادرات داشته است.
توسعه کارخانه‌های تولید کاتالیست در ایران
این فعال فناور با اعلام اینکه این شرکت در حال اضافه کردن کاتالسیت های جدید به سبد محصولات خود است، بیان کرد: با یک شیب خوب در حال توسعه فضای تولید و ساخت کاتالیست و همچنین نوآوری تکنولوژی تولید کاتالیست در کشور هستیم، به طوری که ارتقاء کیفیت کالاهای خود با تغییر فرمولاسیون هایی دنبال می کنیم که واحد تحقیق و توسعه به آن‌ها دست پیدا کرده اند.
اشتغالزایی برای ۷۰۰ نفر/همکاری با نخبگان برای ساخت تجهیزات پیشرفته
به گفته کریمی از تولید دو کاتالیست به تولید بیش از ۳۰ نوع کاتالیست صنعتی رسیده ایم و از حدود ۶۰ نفری که در اوایل دهه ۹۰ در این شرکت فعالیت می کردند در حال حاضر نزدیک به ۷۰۰ نیروی انسانی داریم و در این بین خالق چندین صنعت در زنجیره تولید کاتالیست نیز بوده ایم.
مدیر این شرکت دانش بنیان به همکاری با نخبگان دانشگاهی کشور برای ساخت تجهیزات پیشرفته اشاره کرد و گفت: یکی از تجهیزات پیشرفته ای که در این شرکت ساخته شده، دستگاه «سورتینگ کاتالیست» نام دارد که با مشارکت یک شرکت دانش بنیان که متشکل از نخبگان دانشگاهی بود، ساخته شد؛ به طوری که تنها نمونه دیگر آن امریکایی است و این دستگاه با سیستم و مدارهای پیشرفته و دقیقی که دارد می تواند در کمترین زمان به صورت کاملا خودکار به جداسازی قطعات کاتالیست و شناسایی قطعات خراب از قطعات سالم بپردازد. این دستگاه با فضای کمی که اشغال می کند، باعث کاهش استفاده از نیروی انسانی و افزایش دقت در تولید محصولات و افزایش سرعت و نرخ تولید شود و همچنین دست ما برای به کارگیری نیروی انسانی در ایستگاه های دیگر کاری را باز می کند.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان تجهیزات صنعت نفت ایران، در ادامه گفت: با تمام این توانمندی ها و دستاوردهایی که داشتیم امیدواریم با عنایت ویژه دستگاه های اجرایی خصوصا در بخش برق و گاز بتوانیم با دشواری های کمتری در مسیر تولید حرکت کنیم.
افزایش راندمان در حوزه فولاد با محصولات دانش بنیان
وی همچنین درباره نقش آفرینی این شرکت در حوزه فولاد گفت: در سال گذشته توانستیم برای نخستین بار در صنعت فولاد جهان، کاتالیستی تولید کنیم که بدون نیاز به تغییر تجهیزات ثابت بخش ریفرمر تا ۵ درصد راندمان تولید فولاد را افزایش دهد و این به واسطه تغییراتی بود که همکاران بنده در واحد تحقیقات و تولید در کاتالیست ایجاد کرده بودند. این محصول در حال حاضر برای استفاده صنعتی در ریفرمر فولادی مجتمع فولاد میانه ارسال شده و در این میان سایر شرکت‌های فولادی نیز برای استفاده از این کاتالیست جدید فولاد که با عنوان «کاتالیست بهبود یافته» شناخته می شود، نگاه مثبتی داشته اند.