ظهور نانوتکنولوژی، در دهه ۱۹۸۰ در جامعه علمی جهان آغاز شد و حدودا از سال ۲۰۰۰ میلادی به‌صورت جدی از سوی کشورهای پیشرو در این زمینه دنبال شد. در پی توسعه و به‌کارگیری نانوتکنولوژی در حوزه‌های مختلف و حرکت دولت‌ها به سمت پایه‌گذاری و توسعه تحقیقات نانوتکنولوژی، نخستین سال‌های دهه ۲۰۱۰ میلادی شاهد آغاز کاربردهای اقتصادی نانوتکنولوژی بود.
متخصصان کشورمان در حوزه نانوتکنولوژی توانسته‌اند با تولید مقالات و محصولات دانش‌بنیان جزو ۷ کشور برتر دنیا شناخته شده و کالاهای خود را به ۵۰ کشور جهان صادر کنند که می‌توانیم با توسعه دانش و امکانات تولید این محصولات، بازارهای با سود کلان را برای کشورمان ایجاد کنیم.
ایران چهارمین کشور برتر جهان در فناوری نانو
شواهد تاریخی نشان می‌دهد که ایرانیان در قرن‌های چهارم تا هفتم هجری از نانوذرات نقره و مس برای تزئین سفال‌های خود استفاده می‌کرده‌اند. در همین راستا محققانی از کشور ایتالیا به همراه فرح شکوهی، پروین اولیایی، جواد رهیقی و محمد لامهی از سازمان انرژی اتمی کشورمان، نتایج تحقیقات صورت‌گرفته بر روی لعاب‌های استفاده شده بر روی سفال‌های ایرانی قرن‌های ۴ تا ۷ هجری را به صورت مقاله‌ای منتشر کرده‌اند. طبق نتایج این تحقیق، وجود نانوذرات نقره و مس در لعاب مورد استفاده در تزئینات سفالی قرون ۴ تا ۷ هجری موجب پیدایش اثرات کروماتیکی مختلفی در این سفال‌ها شده است.
موضوع نانو برای اولین‌بار در سال ۱۳۷۹ شمسی در کشورمان مطرح و در ۱۶ شهریور ۱۳۸۲ ستاد ویژه توسعه فناوری نانو تشکیل شد. در ادامه سند بلندمدت توسعه فناوری نانو در ۵ مرداد ۱۳۸۴ در هیات دولت مورد تصویب قرار گرفت. کشورمان بر اساس گزارش رئیس ستاد ملی نانو در سال ۲۰۰۱ فقط ۲۲ مقاله جهانی در عرصه نانو به چاپ رسانده بود اما در سال ۲۰۱۹ با چاپ بیش‌از ۱۲ هزار مقاله جهانی در این زمینه از رتبه ۵۷ به رتبه چهارم جهانی ارتقا یافته و در آخرین رده‌بندی‌ها جزو ۷ کشور اول جهان قرار گرفته است. همچنین دانشمندان کشورمان ۲ اختراع ثبت‌شده سال ۲۰۰۱ در عرصه نانو را به ۲۶۰ اختراع در سال ۲۰۱۹ افزایش دادند که ۲۴ درصد اختراعات ثبت‌شده‌ی جهانی را شامل می‌شود.
صادرات محصولات نانویی ایران به ۵۰ کشور جهان
تولید محصولات مبتنی‌بر فناوری نانو از اواخر دهه ۸۰ به‌صورت محدود آغاز شد و از سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ به‌صورت جدی در دستور کار قرار گرفت، به‌نحوی که هم‌اکنون ۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان فعال در کشور ۷۱۵ نوع محصول نانوتکنولوژی خود را به ۵۰ کشور جهان صادر می‌کنند که در ۲۰ حوزه صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در حالی است که متخصصان کشورمان در ابتدای راه حدود ۲۵۰ نوع کالا با فناوری نانوتکنولوژی تولید می‌کردند اما در طی زمان این تعداد به ۵۰۰ قلم رسید و هم اکنون حدود ۷۱۵ نوع دستاورد به کمک فناوری نانوتکنولوژی تولید می‌شود.
تاکنون ایران در زمینه استاندارد بین‌المللی نانو توانسته ۴ استاندارد بین‌المللی ایزو را در حوزه نانوتکنولوژی به ثبت برساند. همچنین لازم به ذکر است که کشورمان در این تکنولوژی جزو کشورهای پیشگام است و در این زمینه همتراز کشورهای آلمان و چین فعالیت می‌کند. نانو می‌تواند منشا "اقتصاد مقاومتی" باشد و با یک برنامه‌ریزی ۱۰ ساله صادرات نانو می‌تواند از نفت پیشی بگیرد.