آرمان خالقی/ قائممقام دبیرکل خانه صنعت و معدن و تجارت
درمورد اکسپوی ایران و اساسا هر اکسپویی در این رده، برای نشان دادن توانمندیهای صادراتی یک کشور است که در این مورد کشور مورد نظر ایران است. ما قرار نیست در این اکسپو خودمان برگزارکننده و خودمان بازدیدکننده و مشاهدهگر باشیم و یک بازی خانگی به راه بیندازیم. بلکه هدف توسعه شراکت با کشورهایی است که هماکنون نیز از شرکای ما هستند و علاوه بر این ایجاد مشارکتهایی فراتر با کشورهای جدید طرف تعامل با ایران.
از همینرو قاعدتا باید افراد موثر در کشورهای هدف با نمایشگاهی مواجه باشند که برای آنها انگیزه شرکت ایجاد کند. در این فضایی که فراهم میشود و آنچه که ما مدعی هستیم در برگزاری نمایشگاه ایران ۲۰۲۴ مورد توجه قرار گرفته است، سازوکاری است که قاعدتا بر اساس آن تمامی شرکتها باید از اتفاقاتی که در نمایشگاه میافتد آگاهی داشته باشند. علاوه بر این باید یک یکدستی در رویدادی که رخ میدهد وجود داشته باشد؛ به این معنی که روند امور، جلسات و فرم کلی دارای انسجام و منطق درونی مشخص باشد. این یکدستی باید در راستای همان هدف اصلی برگزاری نمایشگاه، یعنی آشنایی فعالان اقتصادی برونمرزی با محصولات ایران و فراهم کردن فرصت عرضه تواناییهای صادراتی ایران و یافتن بازارهای جدید باشد. مخاطب این نمایشگاه مخاطب تخصصی است و به همین دلیل محتوای نمایشگاه باید در انطباق با ذائقه چنین مخاطبی طراحی شده باشد تا بتوان به موفقیت آن امیدوار بود. علاوه بر این در دعوت از میهمانان باید مطمئن شد که مدعوین یا حداقل اکثر مدعوین در نمایشگاه شرکت میکنند تا سطح آن درخور توجه باشد.
هرچند امیدواریم که تنشهای اخیر بر این مساله تاثیرگذار نباشد؛ میدانیم که بسیاری از شرکتکنندگان با این وعده به نمایشگاه دعوت شدهاند که قرار است شاهد حضور شمار قابلتوجهی از مقامهای رسمی کشورها باشند؛ وزرا و دستاندرکاران و فعالان اقتصادی تاثیرگذار. به همین جهت سیستم دیپلماسی سیاسی کشور در امور بینالملل باید تمامی توان خود را برای تحقق این موضوع مهم به کار بگیرد. نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این مساله است که دستگاههایی که دستاندرکار این موضوع هستند اصولا باید بتوانند خدمات قابل ارائه خود را برای تبادلات تجاری هم به شرکتکنندگان خارجی و هم شرکتکنندگان داخلی به خوبی عرضه و تبیین کنند. برای نمونه اگر وزارت امور خارجه در حال فعالیتی برای گسترش و تسهیل ارتباطات و مبادلات میان کشورهاست باید آن را به درستی در این نمایشگاه در معرض دید بگذارد. متولی نمایشگاه، سازمان توسعه تجارت باید آن خدمت و مطالعات کارشناسی خود را که برای گسترش بازار صادراتی ایران انجام داده است به اطلاع برساند و بار علمی نمایشگاه را به این طریق ارتقا دهد. درنظر من برگزاری اکسپو شروع یک فرآیند است، خاتمه یک نمایش نیست. به این معنی که قرار است در چند روز مسائلی به نمایش عمومی گذاشته شود، اما پایان این نمایش روز آخر نمایشگاه نیست. اصولا پس از خاتمه نمایشگاه، نهادهای متولی، از معاونت بازرگانی وزارت صمت تا سازمان توسعه تجارت و استاندارد و گمرک و صندوقهای ضمانت و تشکلهای اقتصادی و همه و همه باید فعالیت مستمر خود را پس از نمایشگاه نیز ادامه دهند تا برداشت از نمایشگاه برداشتی درخور باشد.
امسال را سال جهش تولید نامگذاری کردهایم. باید در این زمینه گفت که تولید همیشه قابلیت جهش دارد، اما آنچه اهمیت دارد این مساله است که محصولات تولیدی و کالاهای ساخت ایران را به بازارهای بینالمللی بفرستیم. در این زمینه قطعا مشکلاتی وجود دارد اما ظرفیت نیز بالاست. سخت نیست که واحدهای تولید در مدار تولید قرار بگیرند، دشواری در شکل دادن بازارهای جدید و حفظ و توسعه بازارهای موجود است. این کار تداوم جهش تولید را تضمین میکند. تقسیم کار مناسب پس از برگزاری این نمایشگاه میان تجار و تولیدکنندگان و تشکلها و نیز تخصیص مناسب رایزنهای تجاری میشود که از همین اکسپو میتواند حاصل شود. اما چه بهتر بود که برگزاری اکسپوی امسال ترویج مناسبتر و جامعتری داشت؛ کاری که قطعا در اثربخشی آن مفیدفایده بود. امیدواریم که در سالهای بعدی این نکته مورد توجه بهتر و بیشتری قرار بگیرد.