ایسنا/مرکزی نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران در شهر نیم‌ور از توابع شهرستان محلات، مهرماه سال جاری، ایستگاه پانزدهم را پشت سر گذاشت و حالا به باور بسیاری از شرکت‌کنندگان در نمایشگاه، با سبقت از نمایشگاه سنگ تهران و اصفهان، به مرجعی مناسب برای عرضه و معرفی سنگ کوپ کشور تبدیل شده است.
عرضه بیش از ۳۰ هزار تن سنگ از ۵۰۰ معدن کشور و حضور حدود ۳۶۰ شرکت داخلی و خارجی فعال در عرصه معدن، فرآوری سنگ، ماشین‌آلات مورد استفاده در این صنعت و شرکت‌های بازرگانی فعال در زمینه سنگ و تجهیزات فرآوری در نمایشگاه پانزدهم، نشان از موفقیت نمایشگاه دارد، البته به گفته مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی، این نمایشگاه، رتبه اول نمایشگاه‌های سنگ دنیا و رتبه چهارم صادرات سنگ دنیا را هدف‌گذاری کرده و به دنبال ایجاد پایانه صادراتی است.
استقرار این نمایشگاه در نیم‌ور که باکیفیت‌ترین معادن سنگ تراورتن و بیش از ۷۰ درصد معادن سنگ تزئینی کشور را در خود جای داده و نزدیکی به پایتخت و اصفهان و قرار گرفتن در فاصله حدود ۱۵ کیلومتری دلیجان به عنوان یکی از شاهراه‌های ارتباطی کشور، نمایشگاه را در موقعیت جغرافیایی مناسبی قرار داده و راه اندازی پایانه صادراتی سنگ، این منطقه را به پایلوت اصلی عرضه و صادرات سنگ کوپ کشور تبدیل خواهد کرد، ایده‌ای که در صورت عملی شدن می‌تواند علاوه بر رونق چشمگیر صنعت سنگ کشور، توسعه منطقه‌ای را به همراه داشته باشد.
ضرورت ایجاد پایانه صادراتی از نگاه مسئولان و متصدیان صنعت
علی جودکی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی راه‌اندازی پایانه صادراتی سنگ‌های تزئینی را ضرورتی کشوری می داند.
وی با بیان اینکه سنگ تزئینی یکی از ظرفیت‌های خوب صادراتی کشور است و به منظور افزایش عدد صادراتی سنگ‌های تزئینی باید با برنامه‌ریزی مناسب، نمایشگاهی دائمی برای خریداران سنگ طراحی کنیم، نمایشگاه دائمی و پایانه صادراتی را زمینهای برای عرضه تمام توانمندی‌های سنگ کشور به تجار خارجی دانست و اظهار کرد: در صورتی که این اقدام به درستی انجام شده و زیرساخت‌ها فراهم شود، انتظار می‌رود که عدد صادراتی سنگ تزئینی کشور در کوتاه‌مدت یک جهش اساسی از ۲۰۰ میلیون دلار کنونی داشته باشد.
وزارت امور خارجه و سازمان توسعه تجارت نقش آفرینی کنند
جودکی همچنین در نشست خبری که پیش از برگزاری نمایشگاه پانزدهم در فرمانداری شهرستان محلات برگزار شد، احداث پایانه صادراتی را نیازمند همکاری وزارت امور خارجه و سازمان توسعه تجارت دانست و افزود: با ایجاد این نمایشگاه دائمی، تجار خارجی تمام پتانسیل سنگ کشور را در این نمایشگاه مشاهده خواهند کرد و نیازی به حضور آنان در محل معادن کشور وجود ندارد و در ادامه، با تکمیل پایانه صادراتی و استقرار گمرک، صادرات از همین نقطه صورت خواهد گرفت و با ایجاد امکان عرضه مستقیم، از دلال‌بازی جلوگیری شده و شکوفایی اقتصاد منطقه نیز حاصل می‌شود.
حسین حسینی، سرپرست فرمانداری محلات نیز در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: نمایشگاه سنگ در حال حاضر آمادگی و ظرفیت احداث پایانه صادراتی را دارد. نصب جرثقیل و ایجاد زیرساخت‌ها و زیرسازی‌های لازم برای راه‌اندازی پایانه در حال انجام است. تخصیص ۱۵ هکتار برای ایجاد پایانه صادراتی در جلسات اخیر با معاون وزیر پیگیری شده تا سریع‌تر صورت پذیرد.
بهرام شکوری، رئیس انجمن سنگ ایران نیز گفت: با احداث این پایانه، نیازی به حضور خریداران سنگ در معادن مختلف برای خرید نیست و سنگ تمام معادن کشور در این محل به نمایش درآمده و تجار کشورهای مختلف، می توانند سنگ مطلوب خود را انتخاب کنند و با استقرار گمرک، صادرات سنگ از همین محل انجام خواهد شد.
ترانزیت سنگ، فرصتی برای رشد محلات
نماینده محلات و دلیجان در مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است که ترانزیت سنگ فرصتی برای شهرستان است که می‌توان از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کرد چراکه با افزایش سطح مبادلات تجاری، درآمد هنگفتی عاید خواهد شد.
وی در این باره به ایسنا گفت: نمایشگاه سنگ آرام آرام به سمت تکامل پیش می‌رود و پایانه صادراتی، یکی از مواردی است که مجوز آن سال گذشته از سازمان توسعه تجارت اخذ شد. علاوه بر این، نیاز است تا گمرک نیز در این محل مستقر شود. البته نماینده گمرک در شهرستان محلات حضور دارد. استقرار پایانه در این نقطه، بروکراسی‌های اداری موجود در زمینه صادرات سنگ را به شدت کاهش خواهد داد و روانسازی در زمینه صادرات سنگ صورت خواهد گرفت.
علیرضا سلیمی افزود: با توجه به اینکه محلات در محدوده مرکزی کشور و نقطه ثقل چند استان از قبیل اصفهان، قم، تهران، همدان و کرمانشاه که قطب تولید سنگ‌های خام کشور هستند قرار دارد، احداث پایانه یک اقدام لازم است اما به تنهایی کافی نیست؛ بلکه زنجیره‌ای در این صنعت هست که باید به یکدیگر متصل شوند.
پیش نیازهای ایجاد یک پایانه صادراتی و موفقیت آن:
اول، زمین
پایانه صادراتی سنگ برای راه‌اندازی، نیازمند زیرساخت‌های مختلف از قبیل فضای نمایشگاهی، ساختمان‌های اداری و پشتیبانی، جاده‌های استاندارد، گمرک، ماشین‌آلات و جرثقیل‌های بارگیری و تخلیه، امکانات ترانزیتی و اقامتگاه‌ها یا هتل‌های مناسب به منظور تامین نیاز خریداران خارجی است. سازوکارهای قانونی و نظارتی نیز باید به درستی و روشن تدوین شده و نظارت مستمر بر آنها صورت گیرد تا نمایشگاه دائمی و پایانه صادراتی از مسیر درست خود منحرف نشود.
برگزارکنندگان نمایشگاه سنگ می گویند پایانه صادراتی در گام اول نیازمند ۱۵ هکتار زمین برای استقرار نمایشگاه دائمی سنگ است، در حالی که نمایشگاه با مشکلاتی در ارتباط با سند مالکیت مواجه است و تخصیص این ۱۵ هکتار در واقع اولین گام راه‌اندازی پایانه صادراتی محسوب می‌شود.
علی اکبر اسدی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری در خصوص مشکل سند نمایشگاه و زمین مورد نیاز پایانه صادراتی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: مشکلات سند نمایشگاه به زودی با پیگیری و طی جلساتی مرتفع خواهد شد. ۱۵ هکتار زمین مورد نیاز برای ایجاد پایانه صادراتی نیز بر اساس گزارشات دریافتی، پیش‌بینی شده و آغاز فرایند اجرایی آن پیگیری خواهد شد تا این اتفاق رقم بخورد.
جودکی، مدیرکل صمت استان مرکزی نیز در این باره به ایسنا گفت: مقدمات راه‌اندازی پایانه انجام شده و مجوز اولیه آن از سوی سازمان توسعه تجارت صادر شده است. اگر سایر اقدامات درون استانی از قبیل تحویل زمین از سوی مسکن و شهرسازی انجام شود، پیش‌بینی می‌شود پایانه صادراتی در بهار سال آینده راه‌اندازی شود. مشکل واگذاری سند نمایشگاه نیز طبق وعده استاندار مرکزی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه پانزدهم، تا پایان سال حل خواهد شد.
دوم، گمرک
به گزارش ایسنا، وجود دفتر گمرک در هر پایانه صادراتی یکی از ملزومات آن است و بدون آن، پایانه صادراتی کارکرد خود را نخواهد داشت. چند سالی است که نماینده گمرک برای تسهیل صادرات کالاهای شاخصی چون گل و عایق‌های رطوبتی در شهرستان های محلات و دلیجان مستقر شده است اما به نظر می‌رسد پایانه صادراتی به چیزی فراتر از یک نماینده نیاز دارد.
علیرضا صدیقی‌راد، مدیرکل گمرکات استان مرکزی در گفت و گو با ایسنا با اعلام آمادگی برای همکاری در این زمینه، اظهار کرد: در صورت احداث پایانه صادراتی، امکان انتقال نیروی گمرک مستقر در محلات و دلیجان به پایانه وجود دارد و حتی امکان ایجاد دفتر گمرک با همکاری گمرک ایران و افزایش نیرو در محل پایانه وجود دارد و گمرک همکاری لازم را در این زمینه خواهد داشت.
سوم: نظارت مستمر
با راه اندازی پایانه صادراتی سنگ، نظارت بر فعالیت آن یک ضرورت است تا بتواند جایگاه محکمی در بازار بین المللی پیدا کرده و به رشد جایگاه ایران در این بازار نیز کمک کند.
"اَرسین" از فعالان رسانه‌ای بین المللی با سابقه فعالیت در مجلات تخصصی بین‌المللی سنگ، مشکلات قیمت‌گذاری و ارائه سنگ را از ضعف‌های نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران دانست و گفت: علی‌رغم تنوع و کیفیت ارائه محصولات در نمایشگاه، وضعیت مطلوبی در فراوری و تحویل سنگ به خریداران وجود ندارد. گاهی اوقات یک سنگ، معرفی شده و سنگ دیگری به بازار ارائه شده یا به مشتری تحویل داده می‌شود. این مسئله که ممکن است از سوی یک نفر انجام شود، اعتبار بین‌المللی نمایشگاه را زیر سوال برده و از آن می‌کاهد.
ادامه چنین اقداماتی حتی اگر یک مورد هم باشد، اعتبار بین‌المللی پایانه صادراتی را زیر سوال برده و با توجه به بازتاب جهانی، می‌تواند آسیب جدی به اعتبار پایانه صادراتی وارد کند. از این رو نظارت دائمی از سوی دستگاه‌های نظارتی و وزارت صمت در کنار خودنظارتی فعالان صنعت سنگ، این نقطه تاریک احتمالی را نیز برطرف خواهد کرد. اینجا نقش رسانه‌ها به عنوان ناظر مردمی، کمک بزرگی به گردش آزاد اطلاعات کرده و با انجام رسالت نظارتی خود، از شکل‌گیری مافیا پیشگیری خواهند کرد.
چهارم: جاده
مشکل جاده‌های ناایمن، سال‌هاست که گریبان محلات، نیم‌ور و دلیجان را رها نکرده و کم و بیش شاهد اخبار تصادف یا فوت در محورهای این منطقه هستیم. در حال حاضر نیز مسیرهای منتهی به این شهرها به دلیل تردد خودروهای سنگین حمل سنگ، آسیب جدی دیده‌اند و با راه‌اندازی پایانه صادراتی، قطعا شاهد افزایش تردد خودروهای حمل بار، خریداران و عرضه‌کنندگان سنگ و تجار خارجی در محورهای منتهی به این شهرها خواهیم بود.
با توجه به موقعیت نمایشگاه، فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی(ره) و اصفهان، محل اصلی ورود تجار به استان محسوب می‌شوند و مشکل چندانی در حدفاصل این دو فرودگاه تا نمایشگاه سنگ وجود نداشته و جاده‌ها از ایمنی مطلوبی برخوردار هستند ولی ورودی شهرستان محلات از سمت خمین علاوه بر اینکه مسیر حمل سنگ برخی معادن غرب کشور به پایانه خواهد بود، ممکن است مقصد زمینی ورود تجار خارجی از غرب کشور باشد که علاوه بر خرید، قصد دارند از معادن کشور از هرسین کرمانشاه گرفته تا حاجی آباد و عباس آباد محلات، دیدن کنند.
اگرچه از خطرات مسیر نیم‌ور به دلیجان با نصب گاردریل و نیوجرسی بین مسیرِ رفت و برگشت، تا حدودی کاسته شده اما پیچ تند کیلومتر ۸ جاده نیم‌ور به دلیجان همچنان پابرجاست که در زمان بارندگی و یخبندان، به خطر آن افزوده می‌شود. دوبانده شدن ۱۵ کیلومتر باقی مانده از جاده محلات به خمین هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. محور زیراب که مسیر اصلی تردد خودروهای حمل سنگ از معادن دره بخاری و حاجی آباد است نیز سال‌هاست که لیست پیمانکاران خود را افزایش می‌دهد و در خوشبینانه‌ترین حالت، طبق قرارداد منعقد شده با پیمانکار، حدود سه سال دیگر دوبانده شده و تا حدودی ایمن می‌شود.
از طرفی، هنوز جایگزینی برای تردد خودروهای سنگین از داخل باقرآباد و نیم‌ور احداث نشده در حالی که احداث کمربندی نراق نشان می‌دهد که در صورت وجود اراده، این کار عملی خواهد شد.
علاوه بر قضیه محور زیراب و تقاطعات غیرهمسطح مورد نیاز آن، نبود تقاطع مناسب در ورودی نمایشگاه و محور نیم‌ور به دلیجان، به خصوص در ساعات پرتردد و شب، مشکلات بسیاری را برای افرادی که قصد تردد در این مسیر دارند، به وجود آورده است. موضوعی که ضروری است تا نگاه ویژه‌ای به آن شود. در ایام برگزاری نمایشگاه، این ضعف به روشنی خود را نشان داده و همواره خطر در کمین افرادی است که قصد بازگشت از نمایشگاه به سمت محلات و همچنین ورود به نمایشگاه از سمت دلیجان را دارند. گفته می‌شود قرار است در نزدیکی نمایشگاه و محدوده ورودی جاده آتشکوه، تقاطع غیرهمسطح ایجاد شود.
مدیرکل صمت استان در نشست خبری پیش از برگزاری نمایشگاه با تاکید بر اینکه باید تقاطع غیرهمسطح در محدوده نمایشگاه شکل بگیرد، گفت: درخصوص این موضوع مشکلاتی وجود داشت که در حال برطرف شدن است. معدنکاران نیز در زمینه تامین تجهیزات همکاری‌های لازم را خواهند داشت.
حسین حسینی، سرپرست فرمانداری شهرستان محلات نیز در همین نشست گفته بود: طرح زیرگذر ورودی نمایشگاه سنگ آماده شده و مقرر شده است که بخشی از تجهیزات و هزینه‌ها توسط معدنکاران تامین شود تا این طرح سریع‌تر اجرایی شود. امیدواریم تا نمایشگاه سال آینده شاهد بهره‌برداری از زیرگذر باشیم.
وی همچنین در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: طرح زیرگذر تقاطع جاده روستای محمدآباد با محور دلیجان به نیم‌ور آماده شده و رایزنی‌های لازم با مالکین زمینهای آن محدوده انجام شده و ادامه خواهد داشت و اجرای آن بر عهده راهداری خواهد بود. طرح تقاطع غیرهمسطح قطب صنعتی قلاور نیز در دست اقدام بوده و راهداری نیز طرح‌ریزی آن را بر عهده دارد که امیدواریم با همکاری انجمن سنگ و معدن کاران این پروژه اجرایی شود.
وی افزود: با احداث این زیرگذرها، ورود و خروج از نمایشگاه به سهولت انجام خواهد شد. مکاتباتی نیز برای افزایش سهم شهرستان محلات از حقوق دولتی معادن انجام شده است.
پنجم: زیرساخت های اقامتی
نکته‌ای که شاید کمتر به آن توجه شود، تامین امکانات لازم برای اقامت بازرگانان داخلی و البته خارجی است.
با احداث پایانه صادراتی، ترددهای داخلی و خارجی به محلات و نیم‌ور افزایش پیدا خواهد کرد و باید برای ماندگاری بازرگانان یا هر قشر و صنف دیگری که در ارتباط با ظرفیت های معدنی محلات و به اعتبار نمایشگاه دائمی و پایانه صادراتی به این شهر سفر می کند و احتمالا باید چند روزی را در این شهر بگذراند چاره‌ای اندیشید.
اگرچه در حال حاضر با استفاده از ظرفیت‌های هتل و واحدهای اقامتی آبگرم، هتل محلات، مجتمع اقامتی نور محلات و برخی واحدهای بومگردی، مشکل چندانی برای اقامت میهمانان وجود ندارد اما وجود زیرساخت‌های اقامتی با حداقل استانداردهای جهانی از قبیل تغذیه، ترابری و ارتباطات، نیاز مهمی برای پایانه صادراتی است و شاید بد نباشد که در این مجموعه به امکان هتلینگ هم فکر شود.
ششم: زیرساخت‌های گردشگری
محلات یک شهرستان گردشگرپذیر و چند ظرفیتی است و تقویت هر یک از ظرفیت های آن می تواند به تقویت مابقی پتانسیل های این شهرستان منجر شود. مهمترین ظرفیت این شهرستان در کنار صنعت سنگ و معدن، صنعت گل و آبگرم و البته سرچشمه و آثار باستانی و تاریخی آن است که می توانند هر کسی را با هر هدفی که به این شهر سفر کرده باشد به سوی خود بکشانند و برای ساعاتی هم که شده در این شهر زیبا ماندگار کنند.
در این صورت باید دید بلوار آیت‌الله غفاری محلات که اکثر واحدهای تولید و پرورش گل محلات در حاشیه آن واقع شده اند و البته متاسفانه شباهت چندانی به بلوار ندارد و راه زیادی تا استانداردسازی دارد، یا جاده‌های ناایمن منتهی به آبگرم، تا چه میزان ظرفیت پذیرش این بازدیدکنندگان را دارند. نباید فراموش کرد خاطرات مثبت یا منفی که در ذهن بازرگانان به یادگار می‌ماند، در جذب یا دفع آنها تاثیر بسیاری خواهد داشت.
کافی است که در سایه هماهنگی هوشمندانه و ظرافت تصمیم گیری بخش خصوصی و دولتی و در سایه تعلق خاطر آنها به فرهنگ و اقتصاد منطقه، استان و کشور، دعوت تجاری از بازرگانان خارجی یا پیشنهاد حضور آنها از سوی شرکت های داخلی برای عقد قراردادهای تجاری، همزمان با برگزاری آئین هایی همچون بیل گردانی یا نمایشگاه گل و گیاه یا جشن های برداشت میوه انجام شود، اینجاست که فرهنگ و اقتصاد به یکدیگر دست می دهند تا رونق نه تنها برای تجار سنگ که برای بسیاری دیگر از فعالان اقتصادی و فرهنگی کوچک و بزرگ رقم بخورد، حتی برای زن خانه داری که در حاشیه یک رویداد، محصول سنتی خود را به یک تاجر صنعتگر خارجی که در حاشیه بازدید و خریدش در پایانه سنگ نیم ور، بازدیدکننده یک رویداد فرهنگی چند هزار ساله نیز شده، بفروشد.
مدیرکل صمت استان مرکزی با تایید مشکلات حوزه گردشگری برگزاری نمایشگاه‌ها در شهرستان‌های استان، اظهار کرد: از مشکلات رایج می‌توان به بحث هتلینگ اشاره کرد که امیدواریم تا نمایشگاه شانزدهم این مشکل برطرف شود. با انجام اقداماتی از قبیل افزایش امکانات رفاهی در داخل نمایشگاه می‌توان امیدوار بود که میزبان بازدیدکنندگان بیشتری باشیم.
وی با اشاره به ضرورت حضور میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نمایشگاه گفت: ظرفیت گردشگری شهرستان محلات و نیم‌ور بسیار است. انتظار می رود که این سازمان با حضور در نمایشگاه و استقرار غرفه و انجام تبلیغات، حاضرین در نمایشگاه را که با هدف استفاده از ظرفیت توریسم صنعتی و معدنی وارد کشور شده‌اند به سمت توریسم طبیعی و گردشگری هدایت کند. انتظار داریم که در کنار نمایشگاه سنگ، بخش گردشگری نیز فعال باشد و میهمانان خارجی از نقاط مختلف و پتانسیل‌های گردشگری محلات دیدن کنند.
نگاه فعالان عرصه سنگ و معدن به پایانه صادراتی؛ سیاه، سفید، خاکستری!
معدنکاران در ارتباط با پایانه صادراتی، نظرات مختلف و حتی گاه متناقضی دارند. برخی نگاه بسیار مثبتی به آن داشته و آن را کاملا تاثیرگذار می‌دانند و برخی آن را هندوانه در بسته می‌دانند، تعدادی با عینک بدبینی به کارآمدی پایانه صادراتی، سخن می‌گویند و تعدادی نیز پیش بینی می‌کنند که از آن استقبال نخواهد شد.
نماینده یک شرکت بهره‌بردار با بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت که معدن وی در قروه از توابع استان کردستان واقع شده است در اینباره به ایسنا گفت: پایانه صادراتی قطعا در رونق صادرات بسیار مفید خواهد بود و به توسعه فعالیت معدنی کمک خواهد کرد. احداث پایانه صادراتی در نقطه‌ای که معادن قوی و واحدهای فراوری بسیاری در آن واقع شده و همجواری با استان‌های صاحب معدن می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه معدنکاران منطقه، در توسعه این صنعت نیز موثر باشد.
نماینده یک شرکت معدنی واقع در هرسین کرمانشاه نیز معتقد است که راه‌اندازی پایانه صادراتی به رفع رکود در بازار سنگ کمک خواهد کرد.
نماینده یکی از معادن اصفهان که می گوید محصولی منحصر به فرد را عرضه می کند نیز گفت: به دلیل خاص بودن سنگ این معدن، حضور در پایانه صادراتی به دلیل فراهم کردن امکان مقایسه با سایر سنگ‌های مشابه، به افزایش مشتریان این سنگ کمک بسیاری خواهد کرد.
در این میان، بهره‌بردار یک معدن مرمریت در استان اصفهان، نظر خاصی درخصوص احداث پایانه دارد. او گفت: ایده پایانه صادراتی، پیش از این در نمایشگاه تهران نیز مطرح شد، اما تعدادی از معدن‌داران حاضر نخواهند بود یک کوپ خود را در این پایانه مستقر کنند. این کار باید با واسطه و توسط یک شرکت بازرگانی قوی انجام شده و سنگ کوپ از معدن‌دار خریداری شده و در پایانه مستقر شود.
یک بهره‌بردار اصفهانی هم معتقد است که به دلیل واقع شدن معادن در نقاط مختلف کشور، ایده پایانه صادراتی عملی نیست زیرا تجمیع آنها در یک نقطه امکانپذیر نخواهد بود و احداث چنین پایانه‌ای در بندرعباس، توجیه بیشتری دارد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه بخش زیادی از سنگ کوپ کشور به منظور فرآوری یا ترانزیت به کشورهای دیگر، به ترکیه صادر می‌شود، ایجاد پایانه صادراتی در آن منطقه از نقطه مرزی کشور نیز کارآمد خواهد بود. البته از نگاه او، در این دو نقطه نیز مشکلات صادراتی وجود دارد.
اما، مسئول فروش یک شرکت معدنی که در مشهد، سیرجان و کرمان فعال است، برجسته کردن موضوع "بُعد مسافت" به عنوان یک نقص در راه اندازی پایانه سنگ در محلات را بیشتر نوعی بهانه‌جویی برای عدم حضور در پایانه صادراتی عنوان کرد و به ایسنا گفت: احداث پایانه صادراتی و تمرکز معادن تمام کشور در یک نقطه اتفاقی است که در تمام کشورهای شناخته شده در این صنعت رخ می‌دهد و با توجه به تمرکز بیشتر معادن کشور در این منطقه و استان اصفهان، نیم‌ور نقطه مناسبی برای پایانه خواهد بود.
وی در خصوص توجیه‌پذیر بودن حضور در پایانه صادراتی برای معادنی که در استان‌های مرزی کشور واقع شده اند، افزود: در کشور چین با آن وسعت نیز، این اتفاق افتاده است و فعالان این عرصه، از سراسر کشور در پایانه صادراتی حضور پیدا می‌کنند تا علاوه بر تثبیت حضور خود در میان رقبا، بازار را از دست نداده و اهداف صادراتی جدیدی را جستجو کنند.
نماینده یکی از معادن استان فارس نیز ایجاد پایانه را نیاز اصلی صنعت سنگ دانست و اظهار کرد: احداث پایانه علاوه بر همسان‌سازی قیمت‌ها، از سرگردانی مشتریان جلوگیری کرده و عرضه را اصولی‌تر خواهد کرد. پایانه صادراتی برای مجموعه ما که مشتریان ثابت از چندین کشور جهان داریم بسیار تاثیرگذار است.
وی ادامه داد: در نگاه اول، ایجاد چنین پایانه‌ای در بندرعباس به دلیل سهولت ترانزیت و فاصله کمتر با معادن ما، کارآمدتر خواهد بود، اما از نظر منطقی، احداث پایانه در این نقطه که برترین معادن کشور و حرفه‌ای ترین معدنکاران کشور در آن حضور دارند، به پایانه اعتبار جهانی می‌دهد.
وی افزود: از دید خریدار حقیقی، کیفیت سنگ در درجه اول اهمیت قرار دارد و برای خریداری از چین که هزاران کیلومتر را برای انتقال سنگ به کشورش طی می‌کند، چند صد کیلومتر فاصله بیشتر، به چشم نخواهد آمد. اینجا مرکز سنگ کشور و بهترین نقطه برای ایجاد پایانه است.
معضل مافیای سنگ، نکته ای است که یک بهره‌بردار محلاتی که بیش از ۳۰ سال در زمینه معدن، فرآوری و صادرات فعال است مطرح کرد و گفت: اگر تجارت و اقتصاد کشور آزاد باشد، ایجاد پایانه صادراتی بسیار کارآمد خواهد بود. اگر مافیای سنگ اجازه دهد، با ایجاد یک رقابت سالم، به رونق پایانه نیز کمک خواهد شد.
مدیر بازرگانی یک شرکت معدنی نیز گفت: پایانه صادراتی به دلیل ایجاد اعتبار برای صنعت سنگ کشور و برندسازی، نیاز اساسی معادن سنگ است و شاید اگر پیش از این، راه‌اندازی می‌شد، اکنون بسیاری از سنگ‌های کشور، در سطح جهان به نام کشورهای دیگر شناخته نمی‌شدند.
پایانه صادراتی چگونه معادن مرزی را به خود جذب می‌کند؟
باید دید پایانه صادراتی چه راهکارهایی برای جذب معادن نزدیک به بندرعباس به عنوان یکی از مسیرهای اصلی صادرات دریایی سنگ کوپ دارد. طبیعتا فعالان معدن در آن منطقه مشتریان خارجی خود را داشته و ضرورت چندانی برای انتقال سنگ خود به مرکز کشور و انتظار برای جذب مشتری را حس نخواهند کرد. معادن موجود در مناطق غربی و شمال غربی مانند ماکو و هرسین نیز که مسیر صادرات زمینی آنها به ترکیه و عراق تقریبا هموار است، با چه توجیه یا تشویقی حاضر خواهند بود که در پایانه صادراتی واقع در نیم‌ور حاضر شوند.
تسهیل صادرات و اعمال تشویق‌های صادراتی در پایانه، گام اساسی برای حضور تمام معادن کشور در این پایانه صادراتی خواهد بود که به اعتبار آن نیز خواهد افزود.
تحرک موتور صنایع وابسته
صنعت سنگ و معدن بسیار گسترده و بزرگ است و به ابعاد این بزرگی و گستردگی می توان حضور صنایع دیگر را در آن مشاهده کرد. یکی از مهمترین صنایع که رونق آن با رونق و گردش مالی خوب این صنعت در جریانی پایاپای قرار دارد، صنایع تولیدکننده تجهیزات معدنی است که خوشبختانه در کشور و استان وجود دارند و اگر می توانند با تولید تجهیزات مورد نیاز این صنعت، به تسهیل و تسریع گردش چرخ آن کمک کرده و خود نیز از این بازار بزرگ بهره های بزرگ ببرند.
صنایعی همچون هپکو که به خوبی می تواند در این عرصه نقش آفرینی کرده و با نیازسنجی در این بازار بزرگ و تولید با کیفیت محصولات مورد نیاز این صنعت هم چرخ خود را بچرخاند و هم به گردش چرخ این صنعت کمک کند. گرچه دیگر صنایع و شرکت های دانش بنیان نیز می توانند با شناخت این بازار و تولید محصولات و خدمات نوآورانه، از این دریای بزرگ برای خود ماهی های عظیم صید کنند.
ضرورت افزایش ظرفیت فرآوری داخلی و ایجاد توازن منطقی میان فرآوری و صادرات
صادرات یکی از عوامل توسعه اقتصادی هر کشور است که می‌تواند به شناساندن پتانسیل‌های کشور کمک کند اما در کنار توجه به ضرورت احداث پایانه صادراتی، باید نگاه ویژه‌ای به فرآوری سنگ در کشور و خلق ارزش افزوده برای این منبع معدنی ارزشمند داشت.
یکی از اهداف ایجاد احداث پایانه صادراتی، تسهیل صادرات و رفع بروکراسی‌های موجود است و پایانه نباید تعادل بین صادرات سنگ کوپ و فراوری در داخلی را به سمت صادرات سوق دهد که در این صورت، فراوری به گوشه رینگ رانده می شود.
از طرفی، در حال حاضر به بیان برخی از فعالان معدنی، سنگ باکیفیت برخی از معادن ایران به شکل کوپ از کشور خارج شده و کشورهای دیگر آن را به نام خود به بازار جهانی عرضه کرده و از این طریق برای کشور خود برندسازی می‌کنند. ایجاد پایانه صادراتی می‌تواند تمام پتانسیل سنگ کشور را به نام ایران به بازار جهانی عرضه کند.
زمانی که سنگ کوپ راهی بازار شده و جای خود را در بازار جهانی پیدا کرد و احساس نیاز به این ماده ایجاد شد، با به روزکردن تجهیزات فرآوری کشور می‌توان این مرحله را نیز در داخل کشور انجام داد تا ارزش افزوده ایجاد شده از این طریق، علاوه بر سودآوری بیشتر برای صنعت‌گران کشور، به رونق اقتصاد داخلی کمک کند، اما براساس آنچه که از صحبت‌های مسئولین و فعالان معدنی برمی‌آید، این بخش از صنعت سنگ، نیازمند توجه بیشتر است.